در ایران، استاندارد‌های حسابداری توسط سازمان حسابرسی در جهت شفافیت و یکپارچگی صورت‌های مالی تدوین و منتشر می‌شوند. یکی از این استانداردها، استاندارد حسابداری شماره 4 است که با ذخایر، بدهی های احتمالی و دارایی‌های احتمالی سروکار دارد.
در این مقاله به جزئیات، اهداف، مفاهیم کلیدی و نحوه اجرای آنها پرداخت خواهد شد؛ همچنین، نکات مهم و عملی مرتبط با این استاندارد در اختیار حسابداران، مدیران مالی و شرکت‌ها خواهیم گذاشت.
استاندارد حسابداری شماره 4 به تعیین نحوه شناسایی، اندازه‌گیری و گزارشگری ذخایر، بدهی‌های احتمالی و دارایی‌های احتمالی می‌پردازد. هدف اصلی این استاندارد، ارائه اطلاعات مالی شفاف و قابل‌اتکا برای استفاده‌کنندگان از صورت‌های مالی است.
ذخیره، یک بدهی است که می‌دانیم باید پرداخت کنیم اما از میزان و مقدار آن مطمئن نیستیم. طبق استاندارد حسابداری شماره 4، یک ذخیره زمانی شناسایی می‌شود که:
بدهی های احتمالی به تعهدی گفته می‌شود که:
دارایی‌های احتمالی، منافع اقتصادی بالقوه‌ای هستند که ممکن است در وقوع رویداد مثبت منجر به تحقق شود. این فعالیت‌ها تا زمانی که تحقق حتمی پیدا نکنند، در صورت‌های مالی ثبت نمی‌شوند و فقط در یادداشت‌های توضیحی افشا می‌شوند.
سه مرحله زیر برای اندازه‌گیری ذخایر در نظر گرفته شده است:
با توجه به استاندارد شماره 4، شرکت‌ها موظف هستند اطلاعات مرتبط به دارایی‌های احتمالی، بدهی‌های احتمالی و ذخایر را در یادداشت‌های توضیحی صورت‌های مالی افشا کنند؛ این افشا‌ها به شرح زیر است:
استاندارد حسابداری ایران شبیه به استاندارد حسابداری بین المللی (IAS) است اما تفاوت‌هایی دارد:
تبعیت از این استاندارد، به شرکت‌ها کمک می‌کند:
استاندار شماره 4، به سازمان‌ها کمک می‌کند تا گزارش‌های مالی دقیق و شفاف‌تری ارائه دهند. رعایت این استاندارد برای حسابداران و مدیران مالی ضروری است تا مطمئن شوند اطلاعات مالی شرکت به درستی و مطابق با قوانین حسابداری منعکس شده است.
